10 september 2010, expertmeeting in Kunstfort bij Vijfhuizen
(for english version scroll down) In de expertmeeting ‘The Seriousness of Play’ wordt de vraag gesteld hoe beeldende kunst kan worden ingezet bij het ontsluiten van cultureel erfgoed. Daarmee wordt naar aansluiting gezocht bij de integrale en geïntegreerde benadering van erfgoed zoals die op dit moment in Nederland en België gevoerd wordt. Een centraal begrip in deze discussie is ‘Erfgoedgemeenschap’ – een gemeenschap die bestaat uit organisaties en personen die een bijzondere waarde hechten aan het cultureel erfgoed of specifieke aspecten ervan, en die het cultureel erfgoed of aspecten ervan door publieke actie wil behouden en doorgeven aan toekomstige generaties. [1]
Mede dankzij de theorievorming van o.a. Michael Shanks worden sommige begrippen die bij de integrale benadering horen, zowel door kunstenaars als historici gehanteerd, bijvoorbeeld ‘culturele biografie’ en ‘mapping’, methoden waarbij de historische topografie van een landschap, verweven wordt met autobiografische aspecten, archeologie, verhalen, herinneringen en tradities, performance et cetera. [2] Een tweede overeenkomst is, dat er wordt gewerkt vanuit de veronderstelling dat deze aanpak de erfgoedgemeenschap versterkt en de betrokkenheid van het publiek bij cultureel erfgoed vergroot. Met de expertmeeting willen wij de dialoog tussen kunstenaars, historici en erfgoedbeheerders stimuleren. Wij willen hun praktijkervaringen vergelijken en in kaart brengen, om na te gaan hoe de samenwerking op verschillende niveaus functioneert.
De bijeenkomst vindt plaatst in Kunstfort bij Vijfhuizen, één van de forten van de Stelling van Amsterdam, tegen de achtergrond van de tentoonstelling ‘Dreams are my Reality Seriousness of Play’, een tentoonstelling die op speelse wijze de omgang kunstenaars en bewoners uit de omgeving met de geschiedenis doorlicht. We willen deze ambiance gebruiken om kunst en geschiedenis dichter bij elkaar te brengen.
[1] Peter van Mensch, Grondig integraal en geïntegreerd, verslag van het symposium ‘Grondig Vernieuwend’, dat plaats vond op 16 februari 2010 in het Gallo Romeins Museum in Tongeren; FARO, Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed. www.reinwardtacademie.nl – lectoraat
[2] Michael Shanks liet zich aanvankelijk inspireren door performancekunst, Theatre / Archeologie, Mike Pearson en Michael Shanks, Routledge, London –New York (2001) Inmiddels grote voorstander integrale aanpak. Hij was een van de sprekers op het door FARO georganiseerde symposium.
programma
Manfred Sellink, Directeur Musea Brugge, België
Als directeur van Musea Brugge beheert Manfred Sellink 16 heel verschillende erfgoedlocaties, waaronder het Groeningemuseum. Hij staat een integrale aanpak van cultureel erfgoed voor. vgl. BAM. Kunst en erfgoed: twee gescheiden werelden? In:<H>ART nr. 50, 16/04/2009, http://www.bamart.be/pages/detail/nl/3254
Michael Huyser, Directeur Zuiderzee Museum, Nederland
Het Zuiderzeemuseum presenteert Nederlandse kunst, mode, design en erfgoed op de grens van land en water. Bij de organisatie van de exposities en evenementen wordt gestreefd naar het leggen van verbanden tussen de collectie en moderne ontwikkelingen op het gebied van kunst en cultuur. Het museum streeft een actieve samenwerking met beeldende kunstenaars na.
Maria Pask
Première vertoning van de film ‘Living History’, een registratie van de gelijknamige workshop die zij op 5 juni 2010 in Kunstfort bij Vijfhuizen organiseerde. Zij geeft uitleg over de achtergrond van haar manier van werken.
Lonnie van Brummelen & Siebren de Haan
Een presentatie over “Monument to Another Man’s Fatherland”, een werk dat in 2008 voor het ArtCentre in Dublin gemaakt werd en waarin het 120 meter lange fries van het altaar van Pergamon centraal staat. Zij zullen o.a. spreken over hun motivatie om het cultureel erfgoed van een land, streek of stad, te onderzoeken.
Gespreksronden Onder leiding van Odette Reydon
Tijdens de eerste gespreksronde worden de verschillende ervaringen geïnventariseerd om na te gaan op welke verschillende manieren beeldende kunst wordt ingezet om erfgoed te ontsluiten. Wat zijn de doelstellingen van deze samenwerking?
Tijdens de tweede gespreksronde willen wij dieper ingaan op de aard van de samenwerking. Worden de doelstellingen van de samenwerking bereikt? Wat zijn de succesfactoren, wat zijn de hindernissen?
Aansluitend diner
‘Hollandse Stercte of Zielenspijs voor Zondvloedwezens. Een maal geïnspireerd door de ideeën en recepturen van Theodorus Worms, menagemeester van Fort Vijfhuizen 1914 – 1918, zoals beschreven in: Theodorus Worms roemruchte jaren. Notities van een menagedief tijdens de belegering van de Stelling Amsterdam 1914-1918.’ ©EEN ZEE-EGEL IN DE STORM Henri Roquas & Partners
De meeting wordt georganiseerd door Kunstfort bij Vijfhuizen, Kunst en Cutuur Noord-Holland, Cultureel Erfgoed Noord-Holland en Saskia Monshouwer
english version:
The expert meeting “The Seriousness of Play’ deals with the question of how art can be employed in the cultivation of historical heritage. By doing so, a connection will be sought with the integral and integrated approach to heritage as is currently conducted in the Netherlands and Belgium. A central concept in this discussion is the “Heritage Community” – a community composed of organizations and individuals who find special value in cultural heritage or its specific aspects, and who aim to preserve cultural heritage or aspects of it through public action, and to pass it on to future generations. [1]
Thanks to the theories of Michael Shanks, among others, some concepts involved in the integral approach, such as ‘cultural biography’ and ‘mapping’, are applied by both artists and historians. Methods which interweave the historical topography of a landscape with autobiographical elements, archeology, stories, memories and traditions, performance, et cetera. [2] A second similarity is that we will work from the assumption that this approach will reinforce the “heritage community” and will enhance the involvement of the public in cultural heritage. With the expert meeting, we aim to facilitate the dialogue between artists, historians and managers of cultural heritage sites. We would like to map out and relate their experiences form practice, to examine how the cooperation at different levels is functioning.
The event will take place at Kunstfort bij Vijfhuizen, in the context of their current exhibition “Dreams are my Reality; the seriousness of play”. Fort bij Vijfhuizen is one of the forts in the historical defense line around Amsterdam. The cultural heritage site of Kunstfort bij Vijfhuizen is presently in use as a centre for contemporary art. “Dreams are my Reality; the seriousness of play “, is an exhibition that playfully explores the way artists and residents from the surrounding area handle history. We would like to make use of this setting to bring art and history closer together.