Op woensdag 26 juni a.s. van 13.00 tot 17.00 uur organiseert het ABC Haarlem en ARCAM een verrassende fietstocht die voert door groene gebieden en zelfs natuur langs de verstedelijkte as Haarlem – Amsterdam. Verschillende experts fietsen mee om op locatie een toelichting te geven op de ontwikkelingen in het gebied.
http://www.arcam.nl/evenementen/programma_nl.html

donderdag, 20 juni 2013

Ik kan niet mee met de door Arcam en ABC Haarlem georganiseerde fietsexcursie van Poort tot Poort langs interessante locaties en architectonische objecten tussen Amsterdam en Haarlem. Maar, omdat ik dit traject regelmatig fiets en heel mooi vind, toch een beschrijving van een tochtje dat ik een week of drie geleden maakte. Toen bezocht ik op een vrijdagmiddag een kleine presentatie over kunst van mensen met een psychiatrische aandoening in het Dolhuys.

De weg ernaartoe is prachtig. Grijs zonlicht, fel en vals, vanwege wolken en wind. Vol, groen gras dat zwiept en schittert met een donkere rand als van grafiet. Het water donkerblauw en bruinig vanwege de woeligheid. De bovenlaag schitterend en beweegt. Daaronder ligt alles stil. Het lijkt op het effect van een dunne laag olie over een pikzwarte pek laag heen ligt. Eerst vlot naar Station Sloterdijk, dan de smalle strook langs de Haarlemmerweg. Met aan je ene hand een dunne rij struiken en een sloot en aan je andere hand de havens en de hoge witte windmolens, die nerveus in de rondte draaien. Het is rustig. Ik kom enkele fanatieke oudere sportfietsers tegen, mannen op racefietsen, en zo nu en dan een dwalende wandelaar ook op leeftijd, oude jackies,  T-shirtjes. Bij huisjeskamp Nut en Genoegen zit een enkele volkstuineigenaresse in de zon en bruint het decolleté. Het is nog te koud voor gedoe met familie en kleinkinderen. Nog geen barbecue, nog geen zonnende tieners in smalle bikini’s op het gras. Dan de reuze-voetbal voorbij en ik ben aan de rand van de stad.

Ik ben benieuwd hoe het er voor staat met de nieuwe snelweg. Op mijn tochten van vorig jaar kon ik Halfweg alleen via een omweg bereiken. Ergens bij de sluizen en het bedrijventerrein aan de stadsgrens bij de havens hield het op. Daar stonden grote hekken, vrachtwagens reden af en aan het talud naar de weg op. Inmiddels is de snelweg alweer enkele maanden geopend. Het verbaast me, hoe goed het eruit ziet. Boven de onschuldig ogende afzetting zie ik alleen nog nét enkele van de hypermoderne gebogen witte lampen, zoals ze inmiddels aan de meeste nieuwe autowegen staan maar geen auto’s. Je hoort ze ook niet. Dat kan overigens aan de windrichting liggen. De fietsstrook langs de weg is geasfalteerd. Ik neem de route naar Halfweg, langs de nieuwe huizen en woonboten, daar waar bordjes staan dat er roerdompen broeden. Vanaf het fietspad kijk je fier over het water, een schitterende uitzicht.

Hier raak ik altijd een beetje van in de war, van zulke bedrijfsterreinen aan de rand van de stad, van die vreemde mix van bedrijvigheid en natuur.  Wat is dit nou? Natuur? Is dit braakland? Of het nu in Zaanstad is of in Amsterdam. Er is sprake van een zekere willekeur, alsof de stukken land nog niet volledig zijn ingericht, alsof zij alleen maar gebruikt worden. Tegelijkertijd is het gebied wel degelijk ingericht. Zeker rond Amsterdam, maar ook elders. Ambtenaren, stadsbiologen, sociologen maken plannen, doen onderzoek, nemen besluiten en bestemmen. Tegen de achterkant van enkele functionele bedrijfsgebouwen bevinden zich brede bermen vol wilde zomerbloemen. Het Havenbedrijf zet fietstochten uit. Maar, is het dan niet fantastisch zo’n overgang? Jawel. Toch veroorzaakt het ook een vreemd gevoel. Sterven van dorst in een natte woestenij. Droef en griezelig. Is het geen goed idee om die loze grasvelden rond de bedrijventerreinen zo in te richten dat er een – vaak recreatieve – natuur blijft bestaan? Jawel. Maar ik hou ook van nutteloosheid en van lelijkheid. Van eenzaamheid vooral. Van onaangeraakt. Alleen zijn.

In de velden tussen Halfweg en Haarlem, daar waar enkele batterijen van de Stelling ligt, wordt ik weer rustig. Het wild beschilderde en bespoten snelwegviaduct onderdoor.