Beyond Allegories

beyond allegories

Het was een enerverend eind van de week. Donderdag eerst een avondlijke jubileumlezing van het Amsterdams Grafisch Atelier in het Stedelijk Museum – van de gebruikelijke lengte, dat viel dus nog mee. De volgende dag twee dagdelen aanzitten bij Beyond Allegories een bijeenkomst die Carolien Gehrels, scheidend wethouder van Amsterdam, speels lachend een ‘een marathonzitting’ noemde. Het was een vervolg op Allegories (about good and bad government) uit 2011, een vierdaagse confrontatie van kunstenaars met politici die plaatsvond in W139.

De intentie van beide evenementen was gelijk. De vorm verschilde. Beyond Allegories was geen tentoonstelling of installatie, zoals het evenement in W139, maar een conferentie in de raadszaal. Zo’n vijfendertig à veertig kunstenaars, academici, politici en activisten spraken over zes onderwerken die als moties aan respondenten en publiek werden voorgelegd. Hoewel tijdens een ‘echte’ conferentie op die moties gestemd zou worden, bleef deze democratische daad vrijdag achterwege. Er werd alleen gepresenteerd, gesproken en commentaar geleverd, wat de bijeenkomst niet minder interessant maakte.

De Amsterdamse raadszaal biedt een goede entourage voor het schimmenspel van democratische besluitvorming. Het is niet alleen de plek waar B&W en raadsleden zitting nemen, maar ook een uitgekiend decor. Je kunt de sprekers van alle kanten waarnemen. In het écht, tegen de achtergrond van het stoere Amsterdamse wapen én op twee grote schermen. De organisatoren lieten de camera meelopen. Te zijner tijd zullen de beelden op internet te vinden zijn. Verder was zorg gedragen voor een simultane vertaling, zodat alle buitenlandse gasten actief deel konden nemen.
De visuele presentatie en de professionele ondersteuning hadden een aangenaam theatraal neveneffect. Ik zag nu niet alleen spannende beelden vóór me, maar ook naast me in de cabine waar de twee vertaalsters zaten, één van hen wild gesticulerend. Het was de reden om de hele zitting mee te maken. Want, als het wat de sprekers betreft saai en saaier werd, kon je altijd nog het gerommel in de zaal bekijken. Het was nét als in de Tweede Kamer, het Europees parlement of UNESCO, net als op TV.

Twee invalshoeken
Je kunt Beyond Allegories op twee manieren beschouwen. Ik zou een eenvoudig verslag kunnen maken over de onderwerpen die ter sprake kwamen. Zo’n verslag is al geschreven en te vinden op de website van Kunstbeeld.  Sietske Roorda laat de verschillende onderwerpen en sprekers aan de orde komen, democratische vernieuwing, immigratie, transparantie, stedelijke ontwikkeling en culturele representatie. Als het over ‘Transparantie’ gaat en de piratenpartij vrij spel heeft, zakt het debat een beetje in. ‘Eindelijk weer kunst’, verzucht Roorda, als Carolien Gehrels, Hans van Houwelingen (over Stedelijke Ontwikkeling) en Matthijs de Bruine (over Culturele Representatie) hun zegje doen.

Maar hoewel ik de verzuchting van Roorda wel begrijp, ging het niet alleen tegen het einde van de avond over kunst. Wanneer je de samenhang van de onderwerpen in ogenschouw neemt, ging het de hele tijd over. Het ging over de wens van politici om met kunstenaars samen te werken (Carolien Gehrels, Mariko Peters); en over de wens van kunstenaars (Hans van Houwelingen) om met politici samen te werken; of om hen van het en of het ander te overtuigen (Manuel Bertran); soms ging het om de wens van kunstenaars om politiek te bedrijven (Jonas Staal, Matthijs de Bruine, Quinsi Gario); het ging kortom om het functioneren van de democratie. Daarom geef ik er zelf de voorkeur aan om de bijeenkomst te beschrijven in de context van de vraag, waarom een beeldend kunstenaar kiest voor deze vorm: het organiseren van een evenement.

Beyond Allegories │ Jonas Staal, Hans van Houweling │ 9.5.14 │Raadzaal Amsterdam
vervolg: Die Schutzbefohlenen van Elfriede Jelinek

@ foto: roos van Trommelen

@ foto: roos van Trommelen